Khoa Hồi sức tích cực – chống độc Bệnh viện Nhân Dân 115 với phương châm nỗ lực đến cùng đã tìm hiểu học tập và triển khai liệu pháp hạ thân nhiệt chủ động, nhằm nâng cao công tác cấp cứu cho người bệnh.

Hiện tại, hội đồng khoa học kỹ thuật Bệnh viện Nhân Dân 115 đã thông qua kỹ thuật liệu pháp hạ thân nhiệt chủ động. Đây sẽ là một kỹ thuật cao có nhiều triển vọng áp dụng cho bệnh nhân nặng điều trị tại khoa Hồi sức tích cực – chống độc Bệnh viện Nhân Dân 115.

Lịch sử liệu pháp hạ thân nhiệt

Năm 1958, Williams GR Jr đã tiến hành các thử nghiệm đầu tiên áp dụng hạ thân nhiệt cho bệnh nhân hôn mê sau ngưng tuần hoàn hô hấp.

Năm 1997, Bernard nghiên cứu trên 22 bệnh nhân ngưng tuần hoàn được hạ thân nhiệt bằng chăn lạnh kéo dài 12 tiếng đối chứng với 22 bệnh nhân trong nhóm chứng lịch sử ghi nhận:

– Tỷ lệ sống của nhóm hạ thân nhiệt là cao hơn so với nhóm không hạ thân nhiệt.

– Không thấy biến chứng nào đáng kể của liệu pháp hạ thân nhiệt.

Các nghiên cứu năm 2002 ghi nhận tỉ lệ tử vong ở bệnh nhân hạ thân nhiệt thấp hơn, đồng thời tỉ lệ bệnh nhân có di chứng thần kinh cũng thấp hơn có ý nghĩa thống kê so với nhóm chứng. Năm 2005 ra đời khuyến cáo về hạ thân nhiệt.

Liệu pháp hạ thân nhiệt chủ động là gì?

Liệu pháp hạ thân nhiệt chủ động hay gọi chính xác hơn là liệu pháp kiểm soát thân nhiệt mục tiêu, là phương pháp điều trị sử dụng các kỹ thuật làm lạnh để kiểm soát thân nhiệt bệnh nhân chủ động và chặt chẽ ở mức 33-36 độ C trong vòng 24-72 giờ sau ngưng tuần hoàn hô hấp.

Có hai phương thức hạ thân nhiệt chính bao gồm hạ thân nhiệt trung tâm (làm lạnh nội mạch) và hạ thân nhiệt ngoại biên (làm lạnh bề mặt).

Cơ chế bảo vệ tế bào của liệu pháp hạ thân nhiệt

Cơ chế của liệu pháp hạ thân nhiệt gồm nhiều yếu tố: Giảm chuyển hóa yếm khí của tế bào, giảm nhu cầu oxy cũng như năng lượng của các mô, giảm chuyển canxi vào tế bào, giảm sản xuất các gốc tự do, giảm tổn thương hàng rào máu não, giảm phóng thích các thành phần gây chuyển hóa chất kích thích thần kinh, giảm toan hóa nội bào… Từ đó đưa đến hiệu quả giảm các tổn thương mô não do thiếu tuần hoàn máu.

Chỉ định

– Bảo vệ tế bào thần kinh trên bệnh nhân hôn mê sau ngưng tuần hoàn hô hấp.
– Bệnh nhân hôn mê sau ngưng tuần hoàn hô hấp có biểu hiện rung thất – nhanh thất vô mạch trong khi hồi sinh tim phổi.
– Bệnh nhân hôn mê sau ngưng tuần hoàn hô hấp có biểu hiện vô tâm thu – hoạt động điện vô mạch trong khi hồi sinh tim phổi.
– Tăng áp lực nội sọ kéo dài không đáp ứng với điều trị nội khoa.

Chống chỉ định

– Nhiễm trùng nặng.
– Rối loạn đông máu, chảy máu kéo dài.
– Bệnh lý huyết học nặng lên khi hạ thân nhiệt.

Quy trình thực hiện liệu pháp hạ thân nhiệt trung tâm

– Giải thích gia đình về tình trạng bệnh nhân, quy trình kỹ thuật, lợi ích, các biến chưng cũng như giá cả của kỹ thuật.
– Nếu người nhà đồng ý thực hiện, hướng dẫn người nhà viết cam kết thực hiện thủ thuật.

2. Priming máy và tiến hành hạ thân nhiệt.
3. Kiểm soát thân nhiệt chủ động cho bệnh nhân.
4. Theo dõi sát bệnh nhân trong suốt quá trình hạ thân nhiệt.

.”>Khởi động máy hạ thân nhiệt tại khoa Hồi sức tích cực – chống độc Bệnh viện Nhân Dân 115

Kết luận

Đây là một kỹ thuật tiên tiến, đã được nghiên cứu và chứng minh ở nhiều nơi trên thế giới là có hiệu quả bảo vệ tế bào trên bệnh nhân ngưng tuần hoàn hô hấp và một số bệnh lý khác. Vậy nên kỹ thuật này rất cần thiết cho khoa Hồi sức tích cực – Chống độc nhằm nâng cao hiệu quả điều trị các bệnh nhân nặng, có ngưng tuần hoàn hô hấp mà các biện pháp thông thường không đem đến hiệu quả cao.

Kỹ thuật không quá phức tạp để triển khai cũng như sử dụng, nên phát triển để bắt kịp với các tiến bộ khoa học kĩ thuật về y học của thế giới.